Trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý các cấp Hội đã chủ động phối hợp hệ thống cơ quan Tư pháp, Tài nguyên và môi trường, Thanh tra Nhà nước tổ chức tuyên truyền miệng, nói chuyện chuyên đề được 2.185 buổi cho 347.898 lượt hội viên, nông dân về các nội dung cơ bản của Luật Đất đai, Luật Dân sự, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật khiếu nại và tố cáo, Luật bảo vệ môi trường…Tổ chức trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật cho 10.712 lượt hội viên, nông dân. Phối hợp với Sở Tư pháp phát hành 20 số tập san tư pháp trong đó có 01 số chuyên đề về Chỉ thị 26/TTg, cấp phát 2000 tập san pháp luật cùng với sổ tay phổ biến pháp luật của Trung ương Hội, hơn 10.000 tờ rơi, tờ gấp pháp luật đến tận chi, tổ Hội. Bên cạnh đó, Hội Nông dân tỉnh đã vận dụng tuyên truyền pháp luật  thông qua sinh hoạt Câu lạc bộ nông dân với pháp luật và trang bị tủ sách pháp luật đạt tại chi Hội hoặc Nhà văn hóa thôn. Đây là một hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật rất hiệu quả, gần gũi và thiết thực với đời sống hàng ngày của nông dân. Toàn tỉnh đã xây dựng được 142 Câu lạc bộ nông dân với pháp luật và 16 tủ sách pháp luật. Các Câu lạc bộ thường xuyên tổ chức sinh hoạt với nhiều loại hình phong phú, đa dạng gắn với văn hóa, văn nghệ, đóng tiểu phẩm, sử dụng các làn điệu dân ca truyền thống nên đã thu hút được đông đảo hội viên, nông dân đến tham dự. Nội dung sinh hoạt thường tập trung vào thông tin về hoạt động tư pháp tại địa phương, giới thiệu một số văn bản pháp luật mới liên quan đến nông nghiệp, nông dân, nông thôn, trao đổi kinh nghiệm xử lý các vụ việc tại cơ sở. Kết hợp với một số hình thức tuyên truyền khác như thông qua sinh hoạt chi, tổ Hội; qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở; qua tổ chức thi tìm hiểu pháp luật bằng hình thức sân khấu hóa…đã góp phần nâng cao nhận thức pháp luật cho hội viên, nông dân tạo tiền đề cho việc chấp hành tốt chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và thực hiện đúng nghĩa vụ- quyền lợi hợp pháp, chính đáng của mình; phát huy tinh thần đoàn kết trong nội bộ nông dân; giảm hẳn khiếu kiện sai, vượt cấp.   

Nhằm đáp ứng với nhiệm vụ, yêu cầu của công việc, Hội Nông dân tỉnh đặc biệt chú trọng đến nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ Hội từ tỉnh đến cơ sở. 5 năm qua, Hội Nông dân tỉnh đã chủ động phối hợp với cơ quan Tư pháp, Tài nguyên và môi trường, Thanh tra Nhà nước mở được 10 lớp tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ Huyện, thị Hội và 65 lớp tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ cơ sở, tuyên truyền viên, hòa giải viên về bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng về hòa giải, giải quyết khiếu nại tố cáo góp phần tạo nên những kết quả của công tác phổ biến giáo dục pháp luật cho hội viên, nông dân. Các cấp Hội đã tiếp nhận được 579 đơn thư khiếu nại tố cáo của nông dân giải quyết được 359 đơn thư, chuyển đến các cơ quan chức năng 210 đơn và chủ động tham gia cùng chính quyền giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo từ cơ sở.

Một trong những giải pháp các cấp Hội nông dân Ninh Bình áp dụng có hiệu quả trong việc giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn trong nội bộ nông dân là sử dụng hình thức hòa giải. Hòa giải đã góp phần vào thực hiện tốt Chỉ thị 26 và công văn số 1502 của Thủ tướng Chính phủ, Hội đã tham gia hòa giải 872 vụ việc, hòa giải thành 751 vụ. Nhiều nơi trên địa bàn đã thành lập được các tổ hòa giải điển hình như huyện Yên Khánh đã có 276 tổ hòa giải/ 246 xóm (phố) với 1.474 hòa giải viên. Một số xã như Khánh Cường, thị trấn Yên Ninh đã hòa giải thành 100% vụ việc phát sinh thông qua đó phổ biến, giáo dục pháp luật có chiều sâu và thiết thực. Mặt khác, Hội đã tích cực phối hợp với chính quyền, các ban, ngành chức năng tổ chức thực hiện dân chủ ở cơ sở, phát huy vai trò làm chủ của hội viên, nông dân qua đó thể hiện tinh thần đoàn kết, tự giác xóa bỏ những hủ tục, bài trừ tệ nạn xã hội, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của nông dân, ngăn ngừa các vi phạm pháp luật. Tạo điều kiện ổn định để phát triển sản xuất, cải thiện chất lượng cuộc sống của nông dân.

                                                                             
                                                                          Thanh Hải