Thực hiện Chỉ thị 26 của Thủ tướng Chính phủ, ngày 19/11/2001 Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh ban hành Chỉ thị số 22/2001/CT-CT về việc tạo điều kiện để Hội nông dân các cấp tham gia giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân.
Sau 10 năm triển khai thực hiện, Hội Nông dân các cấp phối hợp với các ngành chức năng nhất là ngành Tư pháp, Thanh tra thực hiện tốt công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho nông dân. Với nhiều hình thức phổ biến giáo dục pháp luật cho hội viên, nông dân như sinh hoạt chi tổ Hội, sinh hoạt câu lạc bộ nông dân với pháp luật, tủ sách pháp luật, phát hành tờ rơi, tờ gấp, công tác hoà giải, các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, bản tin công tác Hội…
Được sự quan tâm hỗ trợ của Trung ương Hội đã cấp sổ tay phổ biến pháp luật, sổ tay hướng dẫn tổ chức hoạt động của Câu lạc bộ nông dân với pháp luật cho cán bộ Hội từ tỉnh, huyện thị, cơ sở và Chi hội với nhiều nội dung liên quan trực tiếp đến Luật khiếu nại, tố cáo, quy chế dân chủ cơ sở. Bên cạnh đó các cấp Hội cũng đã phối hợp với cơ quan Báo, Đài phát thanh, truyền hình thông tin những gương điển hình, gương người tốt việc tốt đã giúp cho cán bộ, hội viên, nông dân nâng cao hiểu biết và thực hiện đúng đường lối chính sách của Đảng pháp luật của Nhà nước hạn chế khiếu kiện sai và vượt cấp.
Nổi bật trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho cán bộ, hội viên, nông dân trong những năm qua là việc tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, sân khấu hóa tìm hiểu pháp luật… rất đa dạng và phong phú. Đã tổ chức thi viết tìm hiểu pháp luật 186 cuộc có 171.190 người tham dự, sân khấu hoá 18 cuộc có khoảng 2.165 hội viên nông dân tham dự, nội dung các cuộc thi phần lớn do hội viên, nông dân tự biên, tự diễn trên cơ sở tình hình vi phạm pháp luật tại địa phương, vừa phổ biến giáo dục pháp luật có hiệu quả vừa tạo phong trào thi đua tìm hiểu pháp luật. Công tác trợ giúp pháp lý cũng được coi trọng và tăng cường, Hội Nông dân các cấp phối hợp với Trung tâm trợ giúp pháp lý thường xuyên tổ chức trợ giúp pháp lý lưu động tại các xã khó khăn, vùng dân tộc, vùng tôn giáo.
Trong 10 năm qua, các cấp Hội đã phối hợp tuyên truyền được 87.555 cuộc cho 3.005.170 lượt hội viên, nông dân tham dự; mở 518 cuộc tập huấn có 279.174 lượt hội viên, nông dân tham dự; trî gióp ph¸p lý, t vÊn ph¸p luËt 2.112 cuộc có 59.622 lît người dự; phát hành 428.023 cuốn bản tin và 388.390 tờ rơi, tờ gấp công tác Hội tuyên truyền pháp luật và các chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Công tác hòa giải luôn được các cấp Hội đặt trọng tâm trong việc tham gia giải quyết khiếu, nại tố cáo nhất là hòa giải trước, trong và sau khiếu nại, tố cáo. Trong những năm qua cán bộ Hội Nông dân các cấp nhất là ở cơ sở, Chi, tổ Hội đã kịp thời phát hiện những mâu thuẫn, những phát sinh, những tâm tư nguyện vọng của các bên để có hình thức hòa giải phù hợp, đồng thời kiên trì vận động thuyết phục linh hoạt như dựa trên tình làng nghĩa xóm, anh em thân tộc, người có uy tín hòa giải có lý có tình.
Thời gian qua, các cấp Hội đã tham gia với chính quyền, các ngành chức năng tổ chức hoà giải 24.762 vụ, trong đó Hội trực tiếp hoà giải 1.908 vụ, hòa giải thành 1.247 vụ; tham gia hòa giải 22.854 vụ, trong đó hòa giải thành 17.575 vụ, số vụ còn lại chuyển đến ngành chức năng xử lý. Đối với những vụ việc hoà giải không thành, hoặc vụ việc khiếu kiện phức tạp, đông người, các cấp Hội tiếp tục theo sát quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo. Từ đó kết hợp giữa công tác vận động thuyết phục của Hội với biện pháp hành chính của chính quyền đã góp phần bảo đảm trật tự xã hội ở địa phương giữ được tình làng nghĩa xóm, tăng cường khối đại đoàn kết trong cộng đồng dân cư.
Trước tình hình khiếu nại, tố cáo vượt cấp, đông người trên địa bàn tỉnh diễn biến phúc tạp, nội dung khiếu nại thuộc lĩnh vực tranh chấp đất đai, giải tỏa, đền bù… Hội đã tham gia xác minh vụ việc cụ thể, tổ chức đối thoại, làm rõ đúng sai, đề xuất với đoàn vừa tiến hành hòa giải, vừa vận động, thuyết phục nông dân khiếu kiện đúng luật khiếu nại, tố cáo.
Hội Nông dân các cấp đã phối hợp với các ngành chức năng nhất là Thanh tra, Tài nguyên và Môi trường tiếp nhận 3.603 đơn, tham gia giải quyết 836 đơn, tham gia tiếp dân 12.352 lượt, số vụ Hội tham gia giải quyết 11.338 vụ. Trong đó Hội Nông dân tỉnh tham gia 1.058 vụ, cấp huyện tham gia 4.479 vụ, cấp xã tham gia 5.801 vụ.
Năm 2008, Hội Nông dân tỉnh Tây Ninh đã xây dựng mô hình điểm thực hiện Chỉ thị 26 tại xã Suối Đá, huyện Dương Minh Châu. Kết quả thực hiện Ban chỉ đạo CT26 của xã điểm đã tiến hành triển khai khảo sát về tình hình kinh tế xã hội, đời sống, nhận thức và nhu cầu tìm hiểu pháp luật của hội viên nông dân ở các chi, tổ Hội; tổ chức tập huấn cho cán bộ chi, tổ Hội, hội viên nòng cốt nhằm nâng cao nhận thức pháp luật của Nhà nước nhất là Luật khiếu nại, tố cáo, Luật đất đai, Pháp lệnh dân chủ cơ sở… Đồng thời thành lập Câu lạc bộ nông dân với pháp luật có 38 thành viên, cũng cố 21 cán bộ chi, tổ Hội và hội viên nồng cốt làm báo cáo viên, tuyên tuyền viên tham gia sinh hoạt Câu lạc bộ nông dân với pháp luật và xây dựng quy chế hoạt động của Câu lạc bộ, đã tổ chức tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật gồm 77 cuộc với 22.988 lượt cán bộ hội viên, nông dân tham dự, trợ giúp pháp lý 05 cuộc có 188 lượt người dự; phối hợp các ban ngành đoàn thể hòa giải thành 27/41 vụ tranh chấp trong nội bộ nông dân, số vụ còn lại chuyển đến cơ quan chức năng giải quyết. Qua một năm thực hiện CT26 tại xã điểm Ban chỉ đạo đã tổ chức sơ kết rút kinh nghiệm và nhân rộng mô hình thực hiện CT26 trong toàn tỉnh.
Thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương Hội về việc thành lập Câu lạc bộ nông dân với pháp luật. Trong những năm qua Hội Nông dân tỉnh đã tổ chức kiện toàn 27 câu lạc bộ, thành lập mới 68 câu lạc bộ, toàn tỉnh hiện có 95 câu lạc bộ (mỗi cơ sở Hội đều có 1 câu lạc bộ nông dân với pháp luật). Các câu lạc bộ thường xuyên xây dựng mạng lưới cộng tác viên, tuyên truyền viên tại khu phố, ấp hoặc tham gia các ban ngành tại cơ sở phần lớn các câu lạc bộ sinh hoạt đều đặn với nhiều hình thức đa dạng, nội dung phong phú phù hợp với đối tượng và đặc điểm ở địa phương. Các câu lạc bộ còn phối hợp với trung tâm trợ giúp pháp lý trao đổi kiến thức pháp luật, kinh nghiệm hòa giải các vụ tranh chấp, tổ chức tư vấn trực tiếp cho cán bộ hội viên, nông dân những khó khăn vướng mắc cần giải quyết, những nội dung pháp luật nông dân quan tâm.
Cùng với việc thành lập câu lạc bộ nông dân với pháp luật Hội nông dân các cấp còn xây dựng tủ sách pháp luật ở các xã, phường, thị trấn hiện nay 95/95 xã, phường điều có tủ sách pháp luật, góp phần cung cấp thông tin giúp cho nông dân học tập tìm hiểu pháp luật để nâng cao nhận thức và chấp hành pháp luật.
10 năm qua, được sự chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy, sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền và sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, Hội Nông dân đã có nhiều cố gắng phối hợp tổ chức thực hiện các nội dung của Chỉ thị 26/2001/CT-TTg đạt được nhiều kết quả, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương. Công tác Hội và phong trào nông dân ngày càng phát triển, các hoạt động Hội đã trở nên phong phú, thiết thực hơn.
Huy Khánh