Vai trò của CLB "Nông dân với pháp luật" do Hội ND thành lập ở các địa phương được đánh giá là có hiệu quả trong việc hỗ trợ, nâng cao kiến thức pháp luật cho hội viên, nông dân các địa phương. Ba mô hình CLB "Nông dân với pháp luật" tại Nam Định, Điện Biên, Phú Yên minh chứng cho điều đó.
Được thành lập năm 2008, CLB Nông dân với pháp luật bản Ló (xã Thanh Luông) huyện Điện Biên có trên 90 hội viên tham gia. Với tôn chỉ hoạt động là nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho nông dân, từ khi thành lập đến nay CLB đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực.
Mỗi tháng CLB tổ chức sinh hoạt từ 2 đến 3 lần, nội dung tuyên truyền được lồng ghép vào những buổi họp thôn, bản với sự tham gia của cán bộ hội nông dân xã. Với đặc điểm 100% hội viên là người dân tộc Thái, những văn bản pháp luật được CLB dịch sang tiếng địa phương để hội viên dễ nghe, dễ nắm bắt; những vướng mắc về pháp lý sẽ được chuyển cho cán bộ tư pháp xã giải đáp trong thời gian sớm nhất.
Bên cạnh đó, CLB còn tư vấn, trợ giúp hội viên các thủ tục pháp lý, giúp đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân, hạn chế tình trạng khiếu kiện vượt cấp hay tranh chấp xảy ra.
Kết quả, từ năm 2008 đến nay, cả bản Ló chỉ có một trường hợp vi phạm pháp luật về ma túy, tình trạng vi phạm luật an toàn giao thông giảm đáng kể, năm sau thấp hơn năm trước (năm 2013 chỉ có 5 vụ vi phạm giảm 50% so với năm 2012). Việc khiếu kiện vượt cấp đã chấm dứt hẳn, năm 2013 chỉ có 1 vụ khiếu kiện cấp xã và đã được chính quyền giải quyết thấu đáo.
Từ tháng 9-2011 xã Hải Đông (Hải Hậu, Nam Định) được chọn làm điểm thành lập CLB “Nông dân với pháp luật” . Từ khi thành lập đến nay, CLB tập trung tuyên truyền, phổ biến một số chuyên đề pháp luật như: Luật Đất đai, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Hôn nhân và Gia đình, Bộ luật Dân sự, Luật Bảo vệ môi trường; các văn bản liên quan đến các chính sách mới của Đảng, Nhà nước và địa phương; việc thực hiện quy chế dân chủ tại cơ sở, xây dựng gia đình nông dân văn hoá”.
Tại các buổi sinh hoạt, các thành viên CLB trao đổi kiến thức về pháp luật, Ban chủ nhiệm CLB giải đáp những vướng mắc và đưa ra căn cứ pháp luật để giải quyết những mâu thuẫn phát sinh trong cộng đồng dân cư; đồng thời tổng hợp những ý kiến đề xuất, kiến nghị của hội viên nông dân với Đảng uỷ, UBND xã có biện pháp giải quyết phù hợp…
Từ mô hình điểm ở xã Hải Đông, đến nay, HND huyện Hải Hậu đã xây dựng được 15 CLB “Nông dân với pháp luật” ở các xã, thị trấn với trên 550 thành viên tham gia.
Hiện nay, các xã, thị trấn trong huyện đã được trang bị tủ sách pháp luật với nhiều đầu sách, tài liệu liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn, tạo thuận lợi cho cán bộ, hội viên nông dân và các thành viên CLB tìm hiểu, khai thác. Qua đó, mỗi thành viên CLB đã trở thành một tuyên truyền viên tích cực trong việc hướng dẫn, tư vấn, giải thích những vướng mắc về pháp luật cho nông dân tại cơ sở, giúp họ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình, giảm thiểu vi phạm pháp luật, đơn thư khiếu nại, tố cáo...
Trước thực trạng trình độ hiểu biết pháp luật trong nhân dân còn hạn chế, một bộ phận nông dân còn vi phạm pháp luật, xảy ra mâu thuẫn dẫn đến tranh chấp, giữa năm 2010, CLB Nông dân với pháp luật xã Hòa Quang Nam (Phú Hòa, Phú Yên) được thành lập với 50 thành viên là cán bộ chủ chốt của xã và trưởng, phó các thôn.
Mục tiêu của CLB là giải quyết những vướng mắc về pháp luật cho nông dân, tạo mối đoàn kết trong cộng đồng dân cư, góp phần thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở, giữ vững tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
Mỗi quý, CLB tổ chức sinh hoạt 1 lần và Ban Chủ nhiệm triển khai các văn bản, nghị định mới liên quan đến việc khiếu nại, tố cáo để các thành viên nắm bắt, tuyên truyền cho nông dân. Sau khi thu thập ý kiến, kiến nghị của bà con nông dân, Ban chủ nhiệm CLB phối hợp với UBND xã tìm hướng giải quyết dứt điểm. Nhờ đó mà tình trạng người dân vi phạm pháp luật đã hạn chế đáng kể.
Thúy Tâm